Een schedelelektrode is geen plakkertje

Anna Myrte
  | 
29 oktober 2020

Helaas wordt er tijdens de bevalling vaak geen volledige info gegeven over de schedelektrode en krijgen vrouwen dus niet de gelegenheid om een weloverwogen keuze voor of tegen deze ingreep te maken.

Door middel van een schedelelektrode, oftewel inwendige ctg, kunnen de harttonen van de baby in de gaten worden gehouden als je in het ziekenhuis bevalt. Het wordt binnenin je ingebracht in (!) de hoofdhuid van de baby. Een schedelektrode is praktisch omdat het je vergeleken met een uitwendige ctg die met banden om je buik vastzit meer bewegingsvrijheid geeft en omdat de metingen erg nauwkeurig zijn.

Maar het is voor jou als bevallende vrouw de vraag of de voordelen opwegen tegen de nadelen.

De schedelektrode wordt vaak heel onschuldig beschreven als een ‘plakkertje’ dat op (!) de hoofdhuid van de baby wordt bevestigd. Zelfs in een onderzoek naar de bevalervaringen van vrouwen (baringervaring.nl, een op zich heel positief onderzoek dat juist gericht is op het belang van regie tijdens de bevalling, daarom extra vreemd om deze formulering daar aan te treffen), wordt het omschreven als een ‘hartfilmpje van de baby dat wordt gemaakt door een draadje op het hoofd van de baby te plaatsen.’ Dit is gewoonweg onjuiste info! Een schedelektrode bestaat uit een of twee pinnetjes die ín de hoofdhuid van de baby worden gedraaid. (Edit: inmiddels is de vraag aangepast naar ‘CTG staat voor cardiotocografie en is een hartfilmpje van de baby in je buik dat wordt gemaakt door een draadje in de hoofdhuid van de baby te plaatsen.’)


123024956_10158489722786488_1110195911710129158_o.jpgDe directe aanleiding voor het schrijven van deze blog is een post met info over de schedelektrode die ik op instagram plaatste. Ik schrok van de dm’s van vrouwen die er met terugwerkende kracht achterkwamen dat ze tijdens hun bevalling niet goed geïnformeerd waren of die spijt hadden van de ingreep:
‘Oh jee, ik heb dat ook twee maal gehad. Klinkt zo pijnlijk. Tegen mij hadden ze dat helemaal anders uitgelegd. 
‘Als ik had geweten wat het echt was in plaats van een ‘plakkertje’ had ik geweigerd.’  
‘Ons zoontje heeft na zijn geboorte nog veel last gehad van zijn zogenaamde ‘plakkertje’

‘WATTT?? Waarom lees ik dan overal elektrode?! Tijdens mijn bevalling is er gebruik van gemaakt van een inwendige ctg en ik krijg de kriebels nu.’

‘Dit is zo naar, ze hebben het ook tijdens mijn bevalling gedaan. Een arts was heel kundig en had hem er in een keer goed in gekregen. Helaas losgeraakt na enkele uren. Toen was er een vervangend arts en die was niet echt zachtaardig. Vier keer opnieuw. Toen Charlie was geboren had ze wel zes wondjes op haar hoofd.’ 

‘Haar hartslag werd veel te hoog na het plaatsen hiervan, echt verschrikkelijk! En dan wordt er gezegd dat ze er niets van voelen.’

‘Oioi ik kan hier zo kwaad om worden. Dit deden ze ook ongevraagd bij mijn dochter.’

En een schedelelektrode is ook niet zonder risico. Een verloskundige vertelde:

‘Helaas zag ik een paar weken terug nog een ontstoken schedelelektrode plekje bij een baby in het kraambed. Het vervolg was een opname met antibiotica op de kinderafdeling.’

Zo verdrietig! Kennelijk is het heel gebruikelijk dat vrouwen hierover niet goed worden geïnformeerd. Schokkend, want informed consent is officieel verplicht tijdens een bevalling. Informed consent betekent dat er voorafgaand aan elke medische handeling toestemming aan je wordt gevraagd én dat er wordt uitgelegd wat de voor- en nadelen zijn. Als er wordt gezegd dat er een plakkertje op de hoofdhuid wordt gedaan dan is er dus per definitie geen sprake van informed consent en worden de rechten van jou als bevallende vrouw geschonden.

Het is de vraag of je wilt dat het eerste fysieke contact met de grote nieuwe wereld buiten de buik wordt gemaakt door twee scherpe naaldjes. Waarom zou je prikken in zo’n teer zacht ongeschonden babyhuidje? Natuurlijk, soms is er sprake van overmacht, en dan is in de context van het grotere plaatje een kleinere ingreep wellicht noodzakelijk, maar dan moet het wel jouw keuze zijn!

Daarbij – en dat hoort ook bij informed consent – is het sowieso goed om stil te staan bij de impact van monitoren op je bevalling. Ook monitoren is een ingreep, of het nou in- of uitwendig plaatsvindt. Met een snoer tussen je benen of om je buik kun je niet alleen minder vrij bewegen, het beïnvloedt ook je beleving.

Tijdens een bevalling is het van essentieel belang dat de bevalhormonen rijkelijk kunnen stromen. Hiervoor is het een voorwaarde dat je je op je gemak en veilig voelt. Je richt alle aandacht naar binnen en volgt je lichaam dat de weg wijst. In ‘Mijn reis naar binnen’ beschrijven we de ideale bevalomgeving als een zoogdierenschuilplaats, een nestje waarin je optimaal kunt ontspannen. Een barend zoogdier wil geen vreemde blikken van buitenstaanders, het gevoel geobserveerd te worden haalt je uit de flow. Een ctg is ook een soort oog dat meekijkt, het houdt in de gaten hoe het met je gaat. Daarbij heeft van buitenaf meten een hele andere sfeer dan die van jou in je flow, jij meet niet maar weet van binnenuit.

In ‘Mijn reis naar binnen’ beschrijven we dat de belangrijkste taak van de aanwezigen bij de bevalling is om de ruimte te bewaken en bewaren waarin jij bevalt: ‘Zij zijn de beschermers van het proces, ze ‘holden space’ en zorgen ervoor dat er geen ongewenste, verstorende energieën in het geboorteveld komen. Ze geven jou de ruimte en zijn dienend aanwezig bij dit life event dat je altijd bij zal blijven.’

Vanuit een dergelijke instelling kunnen de aanwezigen niet anders dan jou goed informeren. Informed consent staat niet los van je bevalling, het vloeit logisch voort uit respect voor jou als handelende hoofdpersoon van jouw bevalling.


Foto: Jilke Pet

Foto: Jilke Pet

Artikel uit de categorie:
vrije geboorte informatie

8 Reacties op "Een schedelelektrode is geen plakkertje"

  1. Goed dat je hierover schrijft ! Ik zag dit via via op Facebook voorbij komen en dacht even lezen. Dat “plakkertje” heeft bij mij namelijk een groot litteken op me hoofd achter gelaten. Toen ik 3 jaar oud was moest ik eraan geopereerd worden omdat het litteken vergroeid zat aan me schedel. Op me 10e nog een keer om te verkleinen. Nu is het nog altijd een gevoelige plek die ik gelukkig wel door me haar kan verbergen. Zo onschuldig is dat ding niet en heb dit ook beidde keren aangegeven bij me bevallingen. Beidde keren hadden ze dit nog nooit gehoord.

  2. Onzettend goed dat jullie dit aankaarten! We hebben de beschrijving van het inwendige CTG in de vragenlijst baringervaring.nl aangepast naar ”CTG staat voor cardiotocografie en is een hartfilmpje van de baby in je buik dat wordt gemaakt door een draadje in de hoofdhuid van de baby te plaatsen.”. ^Marit, onderzoeker Amsterdam UMC

    • Wat fijn om te horen. Ik zal het in de tekst noemen. Het is echt schokkend dat zoveel vrouwen het ‘plakkertjesverhaal’ te horen krijgen. Heel veel reacties, ook van vrouwen die door het lezen van mijn blog/ post ineens begrepen waar het wondje op het hoofdje van hun baby vandaan kwam.

  3. Mijn dochter is nu 43, tijdens haar geboorten zat ze klem. Ze hebben via de schede bloed uit haar hoofd gehaald om te kijken of er evt zuurstof tekort zou ontstaan. Dit ging Cito naar het lab. Hier kwam uit dat ze snel geboren moest worden. Dus ingeknipt en met de tang is ze toen geboren. Nu ik dit zo lees klopt het dan nog dat ze toender tijd inderdaad keken naar het zuurstof gehalte of wat anders….litteken op haar hoofd nog steeds zicht baar. Maar dat is niet zo erg, ze is wel verstandelijk beperkt.
    Werd dit 43 jaar geleden ook al gedaan?
    Vriendelijke groeten Louise….

  4. Zie je dat de draad aan de sonde ‘getwist’ is?
    Als je deze, vanaf de aansluiting in de meetapparatuur, uit elkaar trekt, dan draait de sonde precies de goede kant op terug uit de hoofdhuid met minimale schade: alleen een klein gaatje.
    Daar is goed over nagedacht door de fabrikant en ik zou graag willen dat iedere verpleegkundige dit wist… 🙄

    2 bevallingen meegemaakt, waarbij de eerste op een correcte manier werd losgehaald. Bij de 2e echter werd de sonde met grof geweld uit de hoofdhuid getrokken, daar was ik flink geïrriteerd over. En toen ik uitlegde hoe het wél moest was daar weinig interesse voor…

  5. DAT ALLEMAAL DANKZIJ DE MEEST BETROUWBARE SPELL CASTER TER WERELD. DAT KAN JE HELPEN JE VERLOREN LIEFDE BINNEN 48 UUR TERUG TE KRIJGEN (drayoolasolutionhome@gmail.com) Bedankt voor je wonder Dr. Ayoola Dit artikel is opgedragen aan Dr. Ayoola. Ik ben 9 jaar getrouwd met mijn lieve vrouw en onlangs heeft ze het uitgemaakt en het deed me diep pijn toen ze me zei haar met rust te laten en dat ze niet meer van me houdt terwijl ik altijd trouw en eerlijk tegen haar was. Ik heb alle manieren geprobeerd om haar terug te krijgen door haar te kopen wat ze wil, zoals ik altijd deed en ze liet me nog steeds met een gebroken hart achter en ze heeft zelfs een nieuw vriendje dat me nog meer kapot maakte totdat een vriend van mij van waar we werken me naar stuurde deze echte spreuk Dr genaamd Ayoola. Deze man heeft mijn leven compleet veranderd. Ik volgde alles wat hij me zei te doen en mijn vrouw kwam terug en smeekte me terug. Ik was stomverbaasd dat alles precies gebeurde zoals hij me had verteld. Ik had vertrouwen in alles wat hij me vertelde en alles was waar. Ook was hij er elk moment totdat ik mijn geluk terugkreeg en hij zorgt ook voor spreuken die impotentie, kaalheid, ziekten zoals HIV/AID, Herpes, Kankerloterij E.T.C. genezen. U kunt contact met hem opnemen via e-mail op {drayoolasolutionhome@gmail.com of https://www.facebook.com/Dr-Ayoola-105640401516053/ tekst of bel +14809032128

  6. “Wanneer de vliezen gebroken zijn of als uitwendige registratie niet lukt kan dit ook met een draadje op het hoofd van uw kind.” zegt het AMC. Weer ‘op’ en niet ‘in’. Ik vind dit echt ernstige misleiding, zeker gezien de grootte van de elektrode op het beeld bij deze blog. Duidelijk dat ze het expres een beetje anders omschrijven om gestress te voorkomen. Maar het neemt je je recht af om hier (terecht) problemen mee te hebben. En dat heb ik 100%!

    https://www.amc.nl/web/specialismen/verloskunde/zwanger-en-bevallen-van-a-tot-z/bevallen-in-amsterdam-umc.htm

Geef een reactie op dit artikel

© 2024 Vrije Geboorte