De rust bewaren als je ‘over tijd’ bent

Een zwangerschap duurt ongeveer tussen de 37 en 42 weken. Elk moment waarop je in die periode van vijf weken bevalt is normaal. De uitgerekende datum is niet meer dan een indicatie. Toch wordt er nog steeds geloofd dat je over tijd bent als je meer dan 40 weken zwanger bent (1). Deze misvatting zorgt voor veel onrust, want je moet steeds vragen uit je omgeving beantwoorden, of je wordt zelf ongeduldig en vraagt je af waarom de baby maar niet komt. En als je 41 weken zwanger bent (of zelfs eerder) gaan allerlei ‘over tijd protocollen’ in werking. Het lijkt tegenwoordig de standaard te zijn om zwangeren met 41 weken voor onderzoeken naar het ziekenhuis te sturen om ctg’s en echo’s te laten maken. En als je iets over de 40 weken bent wordt er al voorgesteld om te strippen of zelfs de vliezen te breken of in te leiden (in de nieuwe editie van Vrije Geboorte schrijf ik over de risico’s die met al deze ingrepen gepaard gaan).

Wat een gedoe en wat een onrust als je hoogzwanger bent! In plaats van lekker te cocoonen moet je ineens gaan nadenken over allerlei mogelijke interventies om de baby maar op tijd te laten komen. En terwijl je eerst vol vertrouwen de komst van je kindje afwachtte, wordt er nu een nieuw gevoel opgewekt, namelijk de angst dat er iets mis is en dat de baby niet vanzelf zal komen. ‘Om je kind te beschermen’ moet je op pad voor onderzoeken. Ook al beweegt je baby goed en zegt je gevoel dat alles goed is met de baby, ook al voel je je fit en gezond, je kunt dit soort onderzoeken ook niet zomaar weigeren. Want stel je voor dat er inderdaad iets mis was en je hebt geen onderzoeken gedaan, dan zul je je voor altijd schuldig voelen… Hele lastige overwegingen aan het einde van de zwangerschap.

Door de extreme nadruk op veiligheid en controle van de verloskundigen en/ of gynaecologen word je gedwongen om stil te staan bij vragen die je jezelf anders misschien helemaal niet zou stellen. Tegenstrijdig genoeg kun je hierdoor ook in onveilige situaties komen, namelijk in situaties die kunnen zorgen voor een bevalling met veel medisch ingrijpen, met alle gevolgen voor jouw eigen welzijn (tussen de 9 en 44% van de vrouwen ervaart de bevalling als traumatisch, meer exacte cijfers ontbreken helaas nog. Dat komt ook doordat veel vrouwen geen melding doen bij de huisarts, gynaecoloog of verloskundige van de negatieve ervaring) en het welzijn vande baby (namelijk geen zachte landing) van dien. Zo hoorde ik laatst het verhaal van een moeder die op advies van haar verloskundigen met 41 weken voor controle naar het ziekenhuis ging. Er was even een dipje in de ctg wat ook meteen weer bijtrok. Toch stond de gynaecoloog erop om direct in te leiden. Dat een inleiding bij een tweede kind de kans op een keizersnede tweeënhalf keer zo groot maakt (bij een eerste kind zelfs drie keer zo groot), vertelde de betreffende gynaecoloog niet (2). Gelukkig stond de vader sterk in zijn schoenen en koos dit stel ervoor om toch rustig af te wachten. Dat ging niet vanzelf: de verloskundigenpraktijk moest aardig wat telefoongesprekken met het ziekenhuis voeren. Als je in een iets minder stabiele situatie zit of iets meer twijfelt aan je eigen gevoel, dan doe je algauw wat de autoriteiten je vertellen, en stap je in een medisch scenario dat gemakkelijk steeds medischer kan worden…

Het is mij volkomen onduidelijk waarom vrouwen aan het einde van hun zwangerschap zo onder druk worden gezet. De stress waaraan ze worden blootgesteld gaat ten koste van hun eigen welzijn in de laatste dagen/ weken zwangerschap. En, zoals we inmiddels allemaal weten: stress is de vijand van oxytocine, hét bevalhormoon. Om oxytocine aan te maken moet je je vooral op je gemak voelen, warm, geborgen, in vrede. Dus, nogmaals: een zwangerschapsduur tussen de 37 en 42 weken is normaal. Maak je geen zorgen als je zwangerschap lang duurt (en ook als je je baby tot na 42 weken draagt, betekent dat niet dat je per definitie direct moet worden ingeleid. Lees bijvoorbeeld dit verhaal over een rustige thuis- (en bad!) bevalling met 43 weken). Je baby komt op zijn/ haar eigen tijd. Geniet van de laatste dagen samen met je baby zo dichtbij jou, dichterbij dan hij/ zij daarna ooit nog zal zijn.(3) ♥ 

(1) zie ook mijn artikel over dit onderwerp in Kiind magazine

(2) https://www.kennispoort-verloskunde.nl/electieve-inleiding-verhoogt-kans-op-keizersnede-vacuumextractie/

(3) Uiteraard is het heel fijn dat wij in Nederland toegang hebben tot medische ondersteuning. Dit artikel is ook niet tegen het verlenen van medische zorg. Ik uit mij kritisch over het standaard volgen van protocollen zonder oog te hebben voor de persoonlijke situatie (en daar hoort ook de gezondheidssituatie bij) en persoonlijke wensen van de zwangere. En zonder oog te hebben voor het effect van stress op de beleving en het verloop van de zwangerschap en bevalling.