Waarom (niet) strippen om de bevalling op te wekken?

Even strippen? De meeste verloskundigenpraktijken bieden aan het einde van de zwangerschap standaard aan om te strippen. Sommige al met 40 weken, andere met 41 weken. Tijdens het strippen doet de zorgverlener haar vinger in de vagina, rekt de baarmoedermond op, en ‘stript’ de vliezen los van de baarmoederwand. Hierdoor gaat je lichaam prostaglandinen aanmaken, het bevalhormoon dat een rol speelt bij het rijpen van de baarmoedermond en de aanmaak van oxytocine. Hoewel dit in sommige gevallen ‘werkt’, wordt een proces dat al is ingezet, meestal alleen maar versneld.

Informed consent
Bij strippen is vaak geen sprake van informed consent. Oftewel: dat je op de hoogte wordt gebracht van alle voor- en nadelen en de mogelijke overwegingen zodat je zelf je eigen keuze kunt maken. Er wordt gedaan alsof strippen onschuldig is, er komen immers geen medicijnen aan te pas. Maar het is wel degelijk een proces om de bevalling op gang te brengen, een vorm van inleiden dus. En zoals altijd als je inbreekt in het natuurlijk proces zijn daar ook risico’s aan verbonden.

Eerst de voordelen:

• Vermindert kans op een inleiding met oxytocineinfuus (ervan uitgaande dat elke vrouw zich zou laten inleiden als het strippen geen effect heeft) (Cochrane Collaboration, 2020)
• Het halveert bijna de kans op langer zwanger zijn dan 42 weken (Yildirim et al. 2010)
• Er komen geen medicijnen aan te pas
• Minder invasief dan andere vormen van inleiden. Kanttekening: voor sommige vrouwen wordt het als zeer invasief ervaren als een zorgverlener een vinger in haar vagina steekt

Nadelen

• Strippen geeft een hoger risico op het breken van de vliezen voordat de bevalling is ingezet. Risico: verzakking van de navelstreng, een ernstige complicatie. En als de vliezen zijn gebroken en de bevalling niet binnen een bepaald tijdsbestek op gang komt (variërend van 24 tot 72 uur, afhankelijk van de regio waar je woont) zal een inleiding met een oxytocineinfuus worden voorgesteld.
• Strippen heeft alleen zin vanaf 1 cm ontsluiting
• Het kan door vrouwen als ongemakkelijk of pijnlijk worden ervaren. Helaas is hier nog weinig onderzoek naar gedaan (zoals er sowieso te weinig onderzoek wordt gedaan naar de beleving van vrouwen tijdens de bevalling).
• Na het strippen kun je bloedingen, pijn en onregelmatige weeën krijgen. Dit kan zorgen voor onrust en slaapgebrek, waardoor je moe de bevalling in gaat terwijl je juist al je energie nodig hebt.
• Het kan zorgen voor een gevoel van ongeduld en onrust en een verlies van vertrouwen in je lichaam. Alleen al aangeboden krijgen om te strippen kan het gevoel geven dat de zwangerschap te lang gaat duren en dat je lichaam het kennelijk niet uit zichzelf kan.
• Je kan gefrustreerd raken als de bevalling na het strippen niet op gang komt. Terwijl: je lichaam is er gewoon nog niet klaar voor
• Die stress en onrust faciliteren niet de juiste bevalhormonen die juist gedijen in een sfeer van ontspanning
• Wat doet het met de baby dat ze de ontwikkeling in de buik niet af kan maken en dat ze geforceerd eerder moet komen?
• Strippen is niet altijd effectief: Er moeten acht vrouwen worden gestript om één inleiding te voorkomen (ervan uitgaande dat de moeder zich met 42 weken zou laten inleiden.

De conclusie van het grootschalige Cochrane onderzoek:

• Er is nog niet genoeg bewijs om het standaard aanbieden van strippen te ondersteunen (Cochrane Collaboration, 2020)
  

Wat te doen?
Als je krijgt aangeboden om je te laten strippen, vraag je dan in de eerste plaats af of er sprake is van haast. Moet de bevalling binnen een bepaalde tijd op gang komen, of is er ook ruimte om rustig af te wachten? Waarom zou je willen dat de bevalling eerder begint? Omdat je ongeduldig bent (of de zorgverlener) of omdat er werkelijk sprake is van een urgentie?

Ook gestript worden zou een bewuste keuze moeten zijn, waarbij je de voor- en nadelen tegen elkaar afweegt, toegespitst op jouw persoonlijke situatie. Het is immers een interventie die, net zoals elke andere interventie, het verdere geboorteproces kan beïnvloeden.

Wil jij je eigen keuzes maken en bevallen vanuit vertrouwen? In de Vrije Geboorte online cursus krijg je alle tools, info en oefeningen voor je voorbereiding op jouw vrije geboorte.